Grafik Tasarımda ve İllüstrasyonda Soyutlama

“…benim için, soyutlama işe yaramayan her şeyden kurtulmaktır.”

Bugün tasarımda ve illüstrasyonda sık sık kullanılan bir temel tasarım kavramı olan “Soyutlama” dan bahsedeceğiz.

Oxford sözlüğünde, sözcüğün on yedinci yüzyıldaki kullanımını şöyle: “bedenden ne kadar uzaklaşırsak (soyut olursak) … İlahi ışığı görebilmeye o denli uygun hale geliriz” (Arnheim 2015, 176). Daha açık olmak gerekirse somut düşünmekten ayrıldıkça soyuta, yani öze o kadar yaklaşmak olarak düşünebiliriz.

Kafanızda bir şeyler canlanmaya başladı değil mi? Canlanmadıysa konuya şöyle devam edelim, hani hepimizin tasarım alanına girdiğinden beri devamlı duyduğu bir cümle var: “In design less is more” ; türkçe karşılığı “tasarımda mühim olan tasarımın az ama öz olmasıdır”. Peki ne demek oluyor bu? Yoksa tasarım ve çizimlerimizdeki bitmek bilmeyen katmanları ve ögeleri azaltmamız mı gerekiyor? Durun bir dakika! Mesai sırasında bu yazıyı okuduğunuz için üzerinde çalıştığınız projelerdeki katman ve ögeleri silmeye başlamayın hemen. Önce bi soluklanıp soyutlamanın temel tasarımdaki anlamına bakalım: “ Bir nesnenin sahip olduğu ayrıntıları arındırma veya silme işlemi”. Peki bu durumu en basit şekilde nasıl anlatabiliriz sizce? Tabii ki çocukların ve ünlü bir grafik tasarımcısı ve illüstratör olan Christoph Niemann’ın sevgilisi legolar ile ! Sizden legolarla bir taksi yapmanızı istenilse ne yapardınız? Elinize orta uzunlukta bir sarı lego alıp belki yine aynı uzunluktaki siyah bir legoyu altına yerleştirirdiniz değil mi? Ben de öyle düşünmüştüm. Baktığınızda gerek seçtiğiniz legoların renklerinden gerek görüntüsünden aklımıza ilk gelecek olan şeylerden biri taksi olacaktır.

Abstract: The Art of Design belgeselinde Christoph Niemann, tasarımdaki soyutlanma kavramını oldukça güzel bir şekilde açıklamış. Niemann: “Her fikir çok spesifik miktarda bilgi gerektirir. Bazen çok fazla detay ve gerçeklik gerekirken, bazen ise sadece bir çizgi bir piksel bile iş görebilir. Ama her bir fikrin bu ölçekte önemli bir rolü var.”

 

Şimdi, gelelim Niemann’ın örneğine. Şöyle başlıyor: “Diyelim ki aşkın sembolü olan bir kalp çizmeniz gerekiyor. Her ne kadar içinde bir ok ve kırmız bir kare barındırsa da, kırmızı bir kare çizip içinden ok geçirdiğinizde o çizim kimse için bir şey ifade etmeyecektir. Ya da diyelim ki kalbi çok gerçekçi yani bir organ şeklinde çizmeye kalktınız. Etten kemikten ve kan fışkıran bir kalp.Kimse onu aşk ile bağdaştıramayacağı için gene bir anlam ifade etmeyecektir. Ancak bu ikisinin arasında yani Soyutlama Göstergesinde orta bulunan, “tam da ihtiyacımız olan” şeklinde bir kalp çizerseniz gerçek aşk sembolünü elde etmiş olursunuz”

Soyutlama, bendenizin de bir tasarımcı ve illüstratör olarak kendi işlerinde sık sık uygulamaya çalıştığı bir temel tasarım prensipidir. Bu prensiple tanıştığımdan beri herhangi bir marka için tasarım hazırlarken ne kadar fazla obje veya öge kullanırsam markanın kimliğinden o kadar uzaklaştığımı fark ettim. Grafikleri ve çizgileri ne kadar az ve öz tutarsam markanın ve kendi tasarımcı kimliğimin işlerime o kadar iyi yansıdığını gördüm.

Konuyu özetleyecek olursak, hem temel tasarımdaki anlamı hem de Niemann’ınörneğinden anlayacağımız üzere Soyutlama kavramı gerek illüstrasyonlarda gerekse grafik tasarımda oldukça sık kullanılan ve yaratıcı meslek dallarında tercih etmemiz gereken temel ve mühim bir prensip. Tabii siz de minimalizimi hayatınızın merkezine koyma niyetindeyseniz. 🙂

REFERANSLAR

shorturl.at/lmsxT

shorturl.at/jrsxB

Netflix Belgeseli , Abstract: The Art of Design